ភ្នំពេញ៖ ក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការកម្ពុជា បានបើកកិច្ចពិគ្រោះយោបល់ស្តីពី«ការកសាងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួនមួយ សម្រាប់អនាគតនៃការព្យាបាលផលលំបាកនៃការពិបាកនិយាយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបង្កើតតារាងឧបសគ្គ និងលទ្ធភាពដែលអាចដោះស្រាយបានរយៈពេលវែងនៃការព្យាបាលផលវិបាក។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការអភិវឌ្ឍន៍សមត្ថភាពជនពិការនៅតាមសហគមន៍ លោក យាង ប៊ុនអ៊ាង បានថ្លែងឱ្យដឹងថា ការពិគ្រោះយោបល់នេះរយៈពេល២ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៦-១៧ ធ្នូ ២០១៣ គឺមានគោលបំណងដើម្បីផ្តល់នូវការយល់ដឹងអំពីការព្យាបាលផល លំបាកនៃការនិយាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង និងស្ថានភាពនៃការព្យាបាលការលំបាកនៃការនិយាយផលវិបាកនៃការនិយាយ និងបង្កើតតារាងឧបសគ្គ និងលទ្ធភាពដែលអាចដោះស្រាយបាន សម្រាប់រយៈពេលវែងនៃការព្យាបាលផងវិបាកនៃការនិយាយស្តី។
លោក ប៊ុនអ៊ាង បន្ថែមថា កិច្ចពិគ្រោះយោបល់នេះដែរ ក៏ជាការចែករំលែកព័ត៌ មានអំពីគម្រោងផែនការ ទស្សនៈវិស័យ លើរយៈពេលវែង និងចងក្រងក្រុមការងារ ដើម្បីរៀបចំលទ្ធផលរំពឹងទុកការព្យាបាលផលលំបាកនៃការនិយាយសម្រាប់ពេលអនាគត ដោយមានវាគ្មិនជំនាញមកពីប្រទេសរៀតណាម សឹង្ហបុរី និងអូស្រ្តាលី ព្រមទាំងវាគ្មិនជាតិដែលមានបទពិសោធន៍ខ្ពស់ជាច្រើនរូបទៀត។
លោក ឯម ច័ន្ទមករា អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ បានមានប្រសាសន៍ព្រឹកថ្ងៃទី ១៦ ធ្នូ នេះ នៅសណ្ឋាគារ អ៊ឹមភើរៀល ថា ថ្មីៗនេះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវដោយអង្គការអភិវឌ្ឍន៍សមត្ថភាពជនពិការនៅតាមសហគមន៍បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មានប្រជាជនសរុបប្រមាណ ៦សែននាក់ បាននឹង កំពុងតែទទួលរងផលលំបាកក្នុងការទំនាក់ទំនង ការដកដង្ហើម និងការលេបអាហារ។ ចំពោះអ្នកដែល ពិបាកលេអាហារ បានស្លាប់មុនអាយុ១៣ឆ្នាំ បើប្រៀបធៀបនឹងមនុស្សធម្មតា ដោយសារតែនៅពេលដែល ពួកគេទទួលទានអាហារ គឺអាហារទាំងនោះធ្លាក់ចូលក្នុងផ្លូវដកដង្ហើម ដែលបណ្តាលឱ្យកើតទៅជាជំងឺ ផ្លូវដង្ហើម និងឈានរហូតដល់ការបាត់បង់ជីវិត។លោកបន្ថែមថា ម៉្យាងវិញទៀត បញ្ហាស្ថិតនៅត្រង់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងនៅពុំទាន់យល់ដឹង ច្បាស់អំពីបញ្ហានេះឱ្យបានទូលំទូលាយនៅឡើយទេ ហើយរួមផ្សំនិងការទទួលសេវាព្យាបាលផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តនៅមានកម្រិតដែរ។
លោក ច័ន្ទមករា អគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ បានបញ្ជាក់ថា បញ្ហាពិការភាពនេះ មិនមែនជារបៀបវារៈថ្មីរបស់យើងទាំងអស់គ្នានោះទេ ព្រោះរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបាន យកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់អំពីវិស័យពិការភាពតាំងពីក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មកម្ល៉េះ មូលហេតុដោយសារមហាវិនាសកម្មនៃរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ដែលបានបន្សល់ទុកនូវផលវិបាកជាច្រើន។ ក្នុងនោះដែរ រួមមានស្រ្តីមេម៉ាយ កុមារកំព្រា និងជនពិការ ព្រមទាំងគ្រាប់មីន និងកកសំណល់ជាតិផ្ទុះសល់ពីសង្រ្គាម។ ហើយក្រៅពីនោះទៀត ប្រជាជនកម្ពុជាក៏ប្រឈមនឹងភាពរងគ្រោះមួយចំនួនដែលនាំឱ្យ មានពិការភាពដូចជា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ពិការពីកំណើត ចាស់ជរា និងមូលហេតុផ្សេងៗទៀត។
ថ្លែងក្នុងកិច្ចពិគ្រោះយោល់ខាងលើនេះ លោក ហេង តៃគ្រី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសុខាភិបាល និងជាអនុប្រធានប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការប្រាប់ឱ្យដឹងផងដែរថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តែងតែបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្លស់លើវិស័យសុខាភិបាល សង្គមកិច្ច និងវិស័យអប់រំ ដើម្បីបងប្អូនទាំងអស់គ្នាទទួលបាននូវសេវា ជាអាទិភាពនៃវិស័យទាំងអស់ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងធ្វើឱ្យជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូន និងជាពិសេសជនពិការកាន់តែមានភាពប្រសើរឡើង។
លោកបញ្ជាក់ថា ក្នុងន័យនេះ ក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ បាននឹងកំពុងដើរតួយ៉ាងសំខាន់ជាយន្តការសម្របសម្រួលថ្នាក់ជាតិ លើវិស័យពិការភាពរវាងក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អង្គការជនពិការ ដែល ធ្វើសកម្មភាពជួយដល់ជនពិការ ដើម្បីសម្រេចបាននូវជោគជ័យលើវិស័យពិការភាព ពិសេសយុទ្ធសាស្រ្ត ចតុកោណដំណាក់កាលទី៣ របស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយជាតិចំពោះជនពិការ តាមរយៈក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ ការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិ ជនពិការ ការជំរុញកិច្ចការពារលើកកម្ពស់សិទ្ធិ និងសុខុមាលភាពជនពិការស្របតាមអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីសិទ្ធិជនពិការ។
បើយោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីកុមារក្នុងគ្រួសារដែលមានកូនពិបាកនិយាយក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គេ្លស និងកាណាដា បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា មានកុមារប្រមាណពី១ទៅ២% អាយុក្រោម ១៨ឆ្នាំ កំពុងជួបប្រទះផលលំបាកក្នុងការនិយាយស្តី។ ដោយឡែកនៅប្រទេសអូស្រ្តាលីវិញ គេបានប៉ាន់ ប្រមាណថា មានកុមារប្រមាណ ១.៧% អាយុក្រោម១៤ឆ្នាំ ក៏កំពុងតែជួបប្រទះនូវផលលំបាកនៃការនិយាយនេះដូចគ្នាដែរ៕ ដោយ ៖ ភីនរ៉ា